پیش نویس فراخوان سومین همایش ایران و استعمار انگلیس‎

مجمع‌ هماهنگی مراکز تاریخ‌پژوهی و بانکهای اسنادی (مهتاب) در نظر دارد سومین همایش تخصصی بررسی عملکرد انگلیس در تاریخ معاصر ایران را تحت عنوان ایران و استعمار انگلیس برگزار نماید.

مجمع‌ هماهنگی مراکز تاریخ‌پژوهی و بانکهای اسنادی (مهتاب) در نظر دارد سومین همایش تخصصی بررسی عملکرد انگلیس در تاریخ معاصر ایران را تحت عنوان ایران و استعمار انگلیس برگزار نماید .

بدینوسیله از محققان و تاریخ‌پژوهان گرانقدر دعوت به عمل می‌آید تا مقالات تحقیقی خود را (ترجیحاً براساس منابع، ماخذ و اسناد جدیدالانتشار) حول محورهای زیر به دبیرخانه همایش ارسال دارند.

آدرس دبیرخانه: خیابان ولیعصر ، بالاتر از تقاطع شهیدمدرس ، پلاک ۲۸۲۸

شماره تماس: [phone]

ایمیل:  [e-mail]

صندوق پستی : ۳۳۳– ۱۹۶۱۵

سرفصل‌های فراخوان مقالات همایش

·جریان شناسی مقاومت و مبارزه علیه استعمار انگلیس (دوره قاجار – دوره پهلوی/ جریانهای اسلامی(

·بررسی مبانی معرفتی و اعتقادی مقاومت و مبارزه علیه استعمار انگلیس در دیدگاه علما و روحانیون (مبارزه با فراماسونری(دوره قاجار) – تحریم تنباکو – مشروطیت – اشغال ایران – نهضت ملی شدن نفت – دلیران تنگستان – نهضت میرزا کوچک خان – قیام شیخ محمد خیابانی و... )

· بررسی و تحلیل مواضع و دیدگاههای شهید مدرس و آیت اله کاشانی در قبال استعمار انگلیس

· مقاومت و مبارزه در برابر طرحهای تجزیه ایران توسط استعمار انگلیس

· مقاومت و مبارزه در برابر قرارداد استعماری 1919 انگلیس – ایران

· مقاومت و مبارزه در برابر امتیازهای اقتصادی استعماری انگلیس (قاجار – پهلوی(

· مقاومت و مبارزه در برابر مداخلات سفرا و عوامل دولت انگلیس در امور داخلی ایران (قاجار – پهلوی(

· بررسی مقاومت و مبارزه علیه استعمار انگلیس در هنر و ادبیات (قاجر – پهلوی(

· مقاومت و مبارزه در برابر اشغالگری انگلیس (جنگ جهانی – جنگ جهانی دوم(

· مقاومت و مبارزه در برابر جنایات و مداخلات نیروی انگلیس پلیس جنوب

· مقاومت و مبارزه در برابر امتیاز نفتی استعماری رویتر و دارسی

· مقاومت و مبارزه در برابر کودتای انگلیسی سوم اسفند 1299

· مقاومت و مبارزه در برابر نفوذ استعماری انگلیس در عرصه فرهنگ، مطبوعات و آموزش ( دوره پهلوی)

· تبیین و بررسی تطبیقی مخالفت علیه انگلیس توسط جریانهای ناسیونالیست – روسوفیل و یانکوفیل (جریان بدلی و انحرافی در برابر جریان اصیل اسلامی(

· تبیین و تحلیل افکار و عملکرد چهره های برجسته در مقاومت علیه استعمار انگلیس (امیر کبیر – آیت اله حاج ملا علی کنی – آیت اله میرزای شیرازی – شیخ فضل اله نوری – علمای نجف دوره مشروطه – سیدین سندین تهران مشروطه – آیت اله سید حسن مدرس – میرزا کوچک خان – آیت اله کاشانی – علمای ایرانی رهبر انقلاب عراق علیه استعمار انگلیس و ...)

· بررسی ، تبیین دیدگاه ها و مواضع امام خمینی درباره استعمار انگلیس و مقاومت ملت ایران در برابر آن

· بررسی ، تبیین دیدگاه ها و مواضع رهبر معظم انقلاب درباره استعمار انگلیس و مقاومت ملت ایران در برابر آن

· مقاومت ها و مبارزات عشایر علیه استعمار انگلیس

· مقاومت و مبارزه علیه استعمار انگلیس در اندیشه سید جمال الدین اسد آبادی – محمد اقبال لاهوری – سید قطب و ...

·مقاومت ها و مبارزات روشنفکران مستقل و متعهد در برابر مداخلات استعماری انگلیس در ایران (قاجار – پهلوی(

·بررسی تطبیقی مواضع و عملکرد ضد انگلیسی آیت اله کاشانی – مصدق – نواب صفوی در نهضت ملی شدن نفت

· مقاومتها و مبارزات علیه فرقه های وابسته به استعمار انگلیس (بابیگری – بهائیگری – وهابیگری)

· مقاومت ها و مبارزات دانشجویی علیه استعمار انگلیس (دوران نهضت ملی شدن نفت و پس از کودتا)

· بررسی مواضع و شعارهای مردمی و جریانهای سیاسی علیه مداخلات استعماری انگلیس در انقلاب اسلامی 1357

· بررسی تطبیقی مقاومت و مبارزه علیه استعمار انگلیس در ایران و سایر کشورها (مانند عراق – هند و(…

· هشدارهای آقای احمد کرمانشاهی در مورد رفتار سیاسی انگلیس در ایران به شاه و دولتمردان 1225 قمری

· اظهار آمادگی علمای آذربایجان جهت مقابله با متجاوزان انگلیسی به بوشهر 1273 قمری ( حاج میرزا باقر مجتهد تبریزی / شیخ علی اصغر شیخ الاسلام )

· اعلان آمادگی علمای کرمان جهت مقابله با متجاوزان انگلیسی به بوشهر 1273 قمری (آقا سید محمد مجتهد

· فتوای جهاد بر ضد متجاوزان انگلیسی به بوشهر 1273 قمری (حاج میرزا عسگری حسینی(

· مخالفت با قرارداد رویتر 1290 ( ملا علی کنی(

· مواضع مفصل – متعدد قوی سید جمال الدین اسد آبادی علیه انگلیس 1296 قمری

· حکم تحریم تنباکو 1309 قمری( میرزای شیرازی ) /  ابعاد وسیع این بخش (شروع – رویارویی – پیروزی ) / (شیخ فضل اله نوری - میرزا حسن آشتیانی - سید علی اکبر تفرشی - حسن اصفهانی کربلائی )

· مواضع و اقدامات دولت، علمای ایران در برابر متجاوزان و اشغال گران روس و انگلیس (حاج میرزا حسن حسینی فسایی)

· مواضع علمای ایران علیه انگلیس و عوامل آن در دوران نهضت مشروطیت1323 – 1328 قمری

· مواضع ضد انگلیسی آیت اله سید عبد اله لاری و مبارزه علیه عوامل انگلستان

· مواضع علمای نجف در نهضت دلواری

· مواضع علمای ایران در دوران جنگ جهانی اول علیه انگلیس

· مواضع آیت اله سید محمد کاظم زدی علیه انگلیس در قضایای خوزستان

· مواضع آیت اله سید حسن مدرس علیه انگلیس

· مواضع علما در قضیه 1919

· مواضع آیت اله سید ابوالقاسم کاشانی علیه انگلیس

· مواضع مراجع و علمای بزرگ علیه سلطه انگلیس و نهضت ملی شدن صنعت نفت

· مواضع آیت اله شیخ محمد خالصی زاده علیه انگلیس

· مواضع امام خمینی علیه انگلیس

· مواضع علما علیه انگلیس 1341 – 1357

· مواضع مقام معظم رهبری علیه انگلیس

· مواضع آیت اله سید محمود طالقانی علیه انگلیس

·  سیاست امیر کبیر در برابر انگلیس

· مواضع و اشعار حجت الاسلام حسینی قزوینی – مشهور به نسیم شمال

· اشعار ادیب پیشاوری

· مواضع شیخ حسین لنکرانی

· مواضع آخوند خراسانی و مراجع ثلاثه نجف علیه انگلیس

منبع : www.psri.ir

روز شمار سینمای ایران تا انقراض دوره قاجار

روز شمار سینمای ایران تا انقراض دوره قاجار

عباس بهارلو

كتاب «روز شمار سینمای ایران از آغاز تا انقراض قاجاریه» نوشته عباس بهارلو از سوی موسسه تالیف، ترجمه و نشر آثار هنری (متن) منتشر شد.

 

كتاب «روز شمار سینمای ایران در دوره قاجاریه» بخش وسیعی از اطلاعات و محفوظات مندرج در روزنامه‌ها، خاطرات، گزارش‌ها، اعلان‌ها ،خبرها و سایر اسناد مکتوب سینمایی را از تاریخ جمعه ۸ خرداد سال ۱۲۷۶ تا یک‌شنبه ۲۲ آذر ۱۳۰۴ خورشیدی شامل می‌شود. تاریخ اول مربوط به روزی است که میرزا ابراهیم خان صحاف باشی تهران، ۱۷ماه پس از نخستین نمایش عمومی فیلم در پاریس، در تماشاخانه پالاس لندن شاهد نمایش فیلم بود. در این تاریخ برای نخستین بار یک ایرانی نخستین مشاهدات خود را از نمایش فیلم ثبت کرد که همین امر به عنوان نقطه آغاز این کتاب در نظر گرفته شده است. در تاریخ دوم، مجلس موسسان، سلطنت دایمی را به رضاخان پهلوی واگذار کرد، و سلطنت قاجاریه رسما به پایان رسید. آخرین اعلان سینمایی که در این تاریخ در مطبوعات درج شده پایان بخش روز شمار سینما در دوره قاجار به شمار آمده است. برای ثبت روز شمار سینمای ایران در فاصله این دو تاریخ منابع فراوانی دیده شده، که فهرست آنها در کتاب ارايه شده است. به گفته مولف، این منابع در کتابخانه‌های متعددی پراکنده‌اند، و دسترسی به آنها به سادگی میسر نبوده است. ولی کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی و کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و لوح مطبوعات فارسی که به همت همین مرکز انتشار یافته، کمک کرده‌اند که از پاره‌ای منابع در این رابطه به دست آید. منابع دیگر برای تدوین این کتاب با مساعدت کتابداران کتابخانه‌های مرکز اسناد انقلاب اسلامی، دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به‌ دست آمده است. در این کتاب اعلان‌های سینمایی نخستین فعالان و بهره‌برداران سینما در ایران همچون میرزاابراهیم‌خان عکاس باشی، میرزا ابراهیم‌خان صحاف باشی تهرانی، روسی خان، آقایف، اردشیر بادماگریان، آنتوان سوریوگین، نیکلای گریگوریانس، علی وکیلی، خان بابا معتضدی ارایه شده و به اعلان‌های دایر و برچیده شدن تماشاخانه مسیو بومر و روسی خان، الکتریک ایلزیون ایران، تیاتر جدید، سینما خورشید، سینما پاته، سینما پالاس، سینما توگرا، مسیو جرج، سینما فاروس، سینما کازینو، سینما کافه لاله‌زار و گراند سینما ارايه شده است. راهنمای اسناد، پیشگفتار، مقدمه، واکاوی اسناد، خاطرات و آگهی‌ها، روزشمار خاطرات، سفرنامه‌ها و اعلان‌ها، منابع و عکس‌ها و سندها ضميمه اثر است.  كتاب «روز شمار سینمای ایران از آغاز تا انقراض قاجاریه» نوشته عباس بهارلو در شمارگان هزار و ۵۰۰ نسخه و با قیمت پنج هزار تومان از سوی موسسه تالیف، ترجمه و نشر آثار هنری(متن) منتشر شده است.

 

عباس بهارلو متولد 1337 در آبادان است. او از سال 1362 به طور مستمر به تحقيق و مطالعه در حوزه سينما پرداخته است. «بررسي تاريخي نقدنويسي در سينماي ايران»، «زاويه ديد در سينماي ايران»، «تراژدي سينماي كمدي ايران»، «سينماي ايران: برداشت ناتمام»، «سينماگران ايراني: عباس كيارستمي»، «فروغ فرخ‌زاد و سينما»، «ساموئل خاچيكيان: يك گفت‌وگو»، «معرفي و نقد آثار ناصر تقوايي»، «معرفي و نقد فيلم‌هاي امير نادري»، «40 فيلم، 40 نقد، 40 فيلمساز»، «فيلم‌شناخت ايران» (در دو مجلد)، «دانشنامه سينماي ايران» و «صد چهره سينماي ايران» تعدادي از آثار منتشر شده بهارلو به شمار مي‌آيند.

منبع :
http://www.dibache.com/text.asp?cat=53&id=3123

انتشار ششمین شماره پژوهشنامه مطالعات تاریخ فرهنگی

ششمین شماره پژوهشنامه مطالعات تاریخ فرهنگی توسط انجمن ایرانی تاریخ منتشر شد.

ششمین شماره پژوهشنامه مطالعات تاریخ فرهنگی توسط انجمن ایرانی تاریخ منتشر شد.

در این شماره می خوانیم: 

تاثیر سیاستهای ایلخانان در جابجایی مسیرهای زمینی و دریایی حج در جهان اسلام  (قرون 8-7ه.ق)، علی بحرانی پور

- عوامل تأثیرگذار بر توسعه نظامی دولت پهلوی دوم، محمد جعفر چمنکار

- تحولات اجتماعی زنان در روزنامه­های ایرانی از آغاز تا پایان مشروطه دوم، حسن حضرتی و افسانه روشن

- بهداشت و سیاست در دوره ی رضا شاه (مطالعه موردی: قرنطینه جنوب)، داریوش رحمانیان و آفرین توکلی 

      

- از روایت سیاسی تا حکایت اخلاقی در تاریخ نگاری نخستین اسلامی، نمونه موردی: ماجرای هارون و برمکیان در تاریخ طبری، غلامرضا ظریفیان شفیعی و زهیر صیامیان گرجی

- روایت روزنامه شفق سرخ از مؤ سسات خیریه (رفاهی– بهداشتی ) ایران در دوره رضاشاه، الهام ملک زاده 

- تاثیر نگرش "معذوریت اشتباهات اجتهادی صحابه" بر رواج بی تفاوتی اجتماعی در جامعه اسلامی (از سال 11 تا 61 هجری)، علیمحمد ولوی و هدیه تقوی    

                                         

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

درگذشت استاد گرانمایه دیار فرارود(ماورالنهر) محمد جان شکوری

  محمدجان شکوری، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بامداد امروز در بیمارستان ابن‌سینا در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان درگذشت. وی یکی از شخصیت‌های علمی، فرهنگی و ادبی تاجیکستان بود. فعالیت‌های این شخصیت ادبی در سال ۱۹۸۹ میلادی به رسمی شدن زبان فارسی در این کشور انجامید. وی در ایران به عنوان چهره ماندگار معرفی شده است._

 به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، این استاد زبان و ادب فارسی کشور تاجیکستان ساعت چهار صبح امروز یکشنبه 26 شهریور (16سپتامبر) در سن 87 سالگی درگذشت.

استاد شکوری در سال‌های اخیر از بیماری سرطان رنج می‌برد و در یک سال گذشته چندین بار با هماهنگی‌های انجام‌شده از طرف فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای پی‌گیری معالجات خود به ایران آمده بود. 

شکوری در سال 1304 شمسی در شهر بخارا متولد شد. وی پسر شریف‌جان مخدوم صدر ضیا، قاضی امارت بخارا و از فضلای آن دوران بود. این استاد دانشگاه از حامیان تقویت زبان و ادب فارسی در تاجیکستان به شمار می‌رفت که خدمات ارزنده‌ای را در این حوزه ارایه کرد.

فعالیت‌های او در سال 1989 میلادی به رسمی شدن زبان فارسی در این کشور انجامید. وی دارای مدرک دکتری فیلولوژی بود و از سال 1375 به عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد. 

از وی نزدیک به 50 کتاب در رشته‌های مختلف، از جمله زبان و ادبیات و تاریخ، فرهنگ و جامعه‌شناسی به جا مانده است. وی 6 سال پیش به‌عنوان چهره ماندگار در ایران برگزیده شد. 

فرهنگستان زبان و ادب فارسی در بیانیه‌ای درگذشت این عضو دانشمند تاجیکی را به جامعه فرهنگی و ادبی فارسی‌زبان، بازماندگان و دوستداران او تسلیت گفته و برای وی از بارگاه باریتعالی طلب رحمت و مغفرت کرده است.

 

زندگینامه: محمدجان شکوری (1304-1391)

 

محمدجان شکوری بخارایی سال 1304 در بخارا متولد شد. او از ادیبان و نویسندگان تاجیک بود که در خاندانی شاعر و ادیب به دنیا آمد

محمد جان شکوری بخارایی آثار بسیاری دربارهٔ زبان فارسی (تاجیکی) و فرهنگ و تمدن فرارود (ماوراءالنهر) دارد.

او دربارهٔ تغییر خط در تاجیکستان گفته‌است: «یک مقصد تغییر خط که با یک فرمان عملی شد، همین بود که این خلق‌ها از گذشته خود جدا شوند. یک نیست‌انگاری تاریخی و فرهنگی به وجود آمد. به گذشته، گذشتهٔ لعنتی می‌گفتند. تاریخ بشریت [در این دیدگاه] از دوره سوسیالیسم شروع می‌شد. اینطور عقیده پیدا شده بود که چیزی که تا این وقت بود تاریخ نیست.»

همچنین دربارهٔ سلطهٔ زبان روسی بر تاجیکستان گفته‌است: «تا سال استقلال [۱۳۷۰ خورشیدی]، همه جلسه‌ها به روسی برگزار می‌شد. منصبداران تاجیک نمی‌توانستند در یک جلسه رسمی به تاجیکی صحبت کنند. لازم بود هم نمی‌توانستند. ملکه نبود، عادت نبود، اما امروز به تاجیکی صحبت می‌کنند. بعضی‌ها بسیار شکسته، لیکن بعضی‌ها خیلی خوب صحبت می‌کنند. این موفقیت بسیار بزرگ، در همین ده پانزده سال آخر به دست آمده‌است و اگر چند سال جنگ داخلی نمی‌بود، خیلی بیشتر گسترش می‌یافت. لیکن الان هم این روند ادامه دارد، روند از خود شدن زبان مادری در سطح بلند دولتی.»

شکوری در سال های اخیر به عنوان چهره ماندگار معرفی و به عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم درآمد. او در برخی از سمینارهای مهم زبان فارسی در ایران شرکت داشت و با چهره های نامی شعر و ادب و فرهنگ ایرانی نیز حشر و نشر علمی بسیاری داشت.

از جمله آثار مهم او سرپرستی فرهنگ فارسی تاجیکی در دو جلد بود که در دوره حکومت شوروی سابق به کوشش او و چند تن از ادیبان روسی و تاجیکی فراهم آمد. این فرهنگ به خط سیریلیک بود که در سال 1385 و به کوشش محسن شجاعی و زیر نظر دکتر شکوری به خط فارسی تبدیل و سپس از سوی انتشارات فرهنگ معاصر در دوجلد شکیل به بازار کتاب عرضه شد.

او در روز ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۲ به بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان ابن سینای دوشنبه منتقل شد. پزشکان وضع سلامتی او را وخیم خواندند. شکوری سالها از ورم غده‌ای رنج می‌برد و در نهایت  در ساعت ۴ صبح روز یکشنبه ۱۶ سپتامبر مصادف با 26 شهریور در این بیمارستان درگذشت.

منابع : همشهری آنلاین و خبرگزاری کتاب

سپاسگزاری اعضای هیئت مدیره انجمن ایرانی تاریخ از مشارکت فعال دانشگاه ها و مراکز علمی حاضر در نخستین

سپاسگزاری اعضای هیئت مدیره انجمن ایرانی تاریخ از مشارکت فعال دانشگاه ها و مراکز علمی حاضر در نخستین کنگره تاریخدانان ایران

هیئت مدیره انجمن ایرانی تاریخ از مشارکت فعال دانشگاه بوعلی سینای همدان، دانشگاه اهواز، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دانشگاه آزاد واحد شهرری، دانشگاه آزاد واحد شبستر طی نامه های جداگانه ای تقدیر به عمل آورد.

هیئت مدیره انجمن ایرانی تاریخ از مشارکت فعال دانشگاه بوعلی سینای همدان، دانشگاه اهواز، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دانشگاه آزاد واحد شهرری و دانشگاه آزاد واحد شبستر طی نامه های جداگانه ای تقدیر به عمل آورد.

همچنین به دلیل حضور و مشارکت تعدادی از اعضای هیئت و گروه های علمی دانشگاه های شهید بهشتی، اراک، شیراز، اصفهان، اردبیل، بیرجند، شاهرود، سمنان، لرستان، زاهدان، مشهد، امام خمینی قزوین و مراکزی چون سازمان اسناد و کتابخانه ملی، کتابخانه مجلس، بنیاد دایره المعارف اسلامی  و پژوهشکده امام خمینی از آنان تقدیر و تشکر می شود.

ضمناً هیئت مدیره انجمن ایرانی تاریخ وظیفه خود می داند از مشارکت فعال دبیران آموزش و پرورش که از استان های مختلف کشور در این کنگره شرکت کرده بودند، سپاسگزاری کند.

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

قطعنامه  پایانی نخستین کنگره تاریخدانان ایران

اعضای شرکت کننده در نخستین کنگره تاریخ دانان کشور با تاکید بر ظرفیت ها و کاربردهای علم تاریخ در رشد و تحول توانمندی های دانشی و کارشناسی کشور، محورهای زیر را به عنوان راهبردهای کوتاه مدت و بلند مدت به منظور بازنگری و اصلاح وضع موجود این رشته و

اعضای شرکت کننده در نخستین کنگره تاریخ دانان کشور با تاکید بر ظرفیت ها و کاربردهای علم تاریخ در رشد و تحول توانمندی های دانشی و کارشناسی کشور، محورهای زیر را به عنوان راهبردهای کوتاه مدت و بلند مدت به منظور بازنگری و اصلاح وضع موجود این رشته و حصول به شرایط مطلوب مورد تصویب قرار دادند.

- لزوم تدوین سند راهبردی اصلاح و ارتقاء وضعیت آموزش تاریخ، ساماندهی جذب و حفظ معلمان تاریخ،کتب درسی تاریخ و بازآموزی و توانمند سازی مستمر معلمان در وزارت آموزش و پرورش، با بهره گیری از متخصصان و انجمن های علمی- تخصصی مربوط در کشور

- لزوم رصد، پیمایش و ارزیابی مستمر وضعیت رشته تاریخ در کشور توسط نهادها و انجمن های علمی تاریخ، به منظور اصلاح برداشت های غیرکارشناسی از موقعیت این رشته در کشور، و ارایه نظریات کارشناسی به نهادهای تصمیم گیرنده.

- لزوم اصلاح وضعیت کنونی آموزش تاریخ در مراکز آموزش عالی کشور و تدوین سند جامع تحول در رشته تاریخ توسط کارشناسان و نهادهای علمی این رشته در کشور.

- لزوم حمایت و تقویت نهادهای علمی رشته تاریخ در سطح آموزش و پرورش، دانشجویی، دانشگاهی و انجمن ایرانی تاریخ و برنامه ریزی برای انباشت و انتقال تجربیات نهادی و اجتماعی مربوط به این رشته در نسل های مختلف دانش آموخته تاریخ

- لزوم اصلاح نظام آموزش تاریخ در کشور با تکیه بر رویکرد پژوهش محورکردن آموزش و تربیت دانش آموختگان پژوهشگر و خلاق در این رشته.

- برای دست یابی به الگوهای مناسب پیشرفت و رشد کشور، لازم است نهادهای علمی و دانشگاهی نسبت به وضعیت کنونی جامعه ایران از نظر زمینه ها و عوامل تاریخی بازدارنده یا مقوم این امر، اهتمام لازم را در  برنامه ریزی های علمی و پزوهشی صورت دهند.

- لازم است بازنگری در ساختار علمی و بهره گیری از دستاوردهای علم تاریخ در راستای تولید دانش معطوف به خلق و افزایش سرمایه های معنوی و اجتماعی کشور، توانمندسازی اجتماعی و نیل به  جامعه ای پیشرفته و کارآفرین و مولد، از طریق تقویت رویکردهای آموزشی و پژوهشی معطوف به مسایل اجتماعی،فرهنگی، اقتصادی و سیاسی کشور، تاسیس رشته های جدید کاربردی در این رشته که برخوردار از  برنامه جامع آموزش مهارت های ضروری این رشته باشد، بایسته است.تاسیس حوزه های آموزشی و پژوهشی مطالعات بین رشته ای در این خصوص راهبردی مناسب است.

-نظر به نیاز مبرم دستگاه ها و بخش های مختلف دولتی و خصوصی به بهره گیری  از دانش کارشناسی فارغ التحصیلان رشته تاریخ، لازم است در خصوص جلوگیری از تعطیل این رشته در دانشگاه ها و خاصه در مقاطع تحصیلات تکمیلی اقدام عاجل به عمل آید.  لازم است از توان، تجربه و دانش نهادها و جامعه تاریخی کشور نهایت استفاده توسط نهادهای ذیربط به عمل آید. 

- برای ارتقاء جایگاه دانش آموختگان رشته تاریخ دستگاه های کشور که به کارگیری دانش و مهارت های تاریخی به منظور تحقق ماموریت ها و وظایف سازمانی آنان تعریف گردیده است، نسبت به تخصیص فرصت های شغلی و جذب و به کارگیری فارغ التحصیلان این رشته اهتمام ویژه مبذول دارند.

-لزوم بهره گیری نهادهای متولی تدوین کتب درسی در کشور از ظرفیت های کارشناسی و انجمن های علمی در عرصه های مختلف تالیف، و مراحل نظارت و ارزیابی

- لزوم حفظ و ارتقاء جایگاه سرمایه های معنوی و انسانی رشته تاریخ در کشور و تجلیل از مقام علمی، اجتماعی و فرهنگی استادان و پیشکسوتان و تدوین و تصویب  آیین نامه های حمایتی و تشویقی لازم.

-لزوم تدوین نظام جامع اخلاق پژوهش در رشته تاریخ به منظور احتراز از آسیب های موجود و رشد و ارتقاء و ساماندهی فعالیت های این حوزه در کشور

-لزوم بررسی و ارزیابی وضعیت پژوهش های دانشجویی در کشور با هدف آسیب شناسی، ساماندهی و تدوین اسناد راهبردی این حوزه

-لزوم تاسیس دوره های تربیت پژوهشگر تاریخ در مقاطع مختلف در کشور به منظور آماده سازی دانش آموختگان این رشته جهت برطرف کردن نیازهای پژوهشی تاریخی در دستگاه های مختلف کشور.

-لزوم حمایت بخش های مختلف از پژوهش های بنیادی و کاربردی تاریخی در کشور  و تقویت نهادها و بخش خصوصی دست اندرکار مطالعات تاریخی کشور.

-لزوم طراحی و استقرار نظام و سازمان تبدیل ایده به کار و ثروت اجتماعی و معنوی  و ظرفیت سازی در روال های زندگی روزانه مردم در رشته تاریخ.

- تاکید اصلاح و بازبینی روال های موجود در عملکرد سازمان ها و دستگاه های متولی اسناد و نگاه داری مدارک تاریخی کشور با هدف ایجاد تعامل با نیروهای کارشناسی و متخصص و انجمن های علمی رشته تاریخ کشور در امور پژوهشی مربوط.

- توصیه به جامعه رسانه ای و ارتباط جمعی کشور جهت پرهیز از ورود غیر کارشناسی به مباحث تاریخی و مشوش سازی فضای جامعه با مباحث غیرکارشناسانه تاریخی و ایجاد آزردگی در شعور تاریخی مردم و تاکید بر استفاده از ظرفیت های علمی این رشته در کشور

-  لازم است جامعه دانش آموخته تاریخ کشور با توانمندی های فکری و تخصصی خود از نهادهای علمی مانند انجمن ایرانی تاریخ و نظایر آن حمایت و پشتیبانی لازم را به عمل آورند.     

 

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

رونمایی از کتاب «مرآه الوقایع» و تقدیر از پیشکسوتان و دبیران نمونه تاریخ در اختتامیه کنگره تاریخدانا

رونمایی از کتاب «مرآه الوقایع» و تقدیر از پیشکسوتان و دبیران نمونه تاریخ در اختتامیه کنگره تاریخدانان ایران

در مراسم اختتامیه کنگره تاریخدانان ایران، از اولین کتاب انجمن ایرانی تاریخ با عنوان«مرآت الوقایع»  نوشته میرزا عبدالحسین خان لسان السلطنه سپهر، تصحیح استاد فقید دکتر عبدالحسین نوایی رو نمایی شد.

در مراسم اختتامیه کنگره تاریخدانان ایران، از اولین کتاب انجمن ایرانی تاریخ با عنوان«مرآت الوقایع»  نوشته میرزا عبدالحسین خان لسان السلطنه سپهر، تصحیح استاد فقید دکتر عبدالحسین نوایی رو نمایی شد. این کتاب تاریخ مشروطیت ایران از روزگار محمدعلی شاه تا انقراض قاجاریه است.
همچنین در این مراسم از استاد علیرضا ذکاوتی قراگوزلو به عنوان یکی از استادان پیشکسوت تاریخ و تعدادی از دبیران نمونه تاریخ استان همدان تقدیر و تشکر به عمل آمد. 

منبع : انجمن ایرانی تاریخ
 

سخنرانی استادان پیشکسوت در کنگره تاریخدانان ایران

انجمن ایرانی تاریخ نخستین کنگره تاریخ دانان ایران را در روزهای 14تا 16 شهریور ماه سال 1391در شهر تاریخی همدان برگزار کرد. این کنگره مجمعی از تاریخ آموختگان، تاریخ نویسان، تاریخ دانان، آموزگاران تاریخ و استادان این رشته بود.

انجمن ایرانی تاریخ نخستین کنگره تاریخ دانان ایران را در روزهای 14تا 16 شهریور ماه سال 1391در شهر تاریخی همدان برگزار کرد. این کنگره مجمعی از تاریخ آموختگان، تاریخ نویسان، تاریخ دانان، آموزگاران تاریخ و استادان این رشته بود. قرار است این کنگره به منظور تثبیت و اعتلای جایگاه علم تاریخ، تبیین اهمیت رشته تاریخ، ارتقاء جایگاه دانش آموختگان تاریخ در جامعه، تبادل تجربه، افزایش حس همگرایی بین اهل تاریخ و شناسایی و معرفی تاریخ پژوهشان سالانه در استان‌های مختلف کشور برگزار ­شود.

در اولین روز از برگزاری این کنگره پس از مراسم افتتاحیه، استادان پیشکسوت تاریخ نظرات خود را در رابطه با اهمیت رشته تاریخ و برگزاری این کنگره را ابراز داشتند.

ریاست این جلسه را آقای دکتر عبدالله عطایی، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینای همدان برعهده داشت دکتر هوشنگ جباری، از دانشگاه شهید چمران اهواز؛ دکتر عبدالحسین میلانی، از دانشگاه شهید چمران؛ دکتر محسن بهشتی سرشت از دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین و دکتر جمشید آزادگان، عضو هیئت علمی دانشگاه شهیدبهشتی به عنوان اعضای این نشست در این جلسه سخنانی ایراد کردند.

نخستین سخنران جلسه آقای دکتر جباری به بیان برخی از مشکلات و موانع پیش روی رشته تاریخ از جمله بیکاری فارغ التحصیلان این حوزه، تدریس تاریخ توسط افراد غیر متخصص پرداخت.

دکتر میلانی عضو هئیت علمی گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران طی سخنانی نیز به ضرورت افزایش فعالیت های علمی دبیران تاریخ آموزش و پرورش و انتقاد از شیوه تدریس تاریخ در مدارس تأکید کرد. او همچنین خواستار برگزاری نشستی تخصصی درباره پایان نامه ها و چاره اندیشی برای هماهنگی بیشتر در تدوین پایان نامه ها شد. 

دکتر بهشتی سرشت عضو هئیت علمی گروه تاریخ دانشگاه بین المللی قزوین نهاد سازی را از لوازم ترقی کشورها و آموزه های تاریخ و نهادهای مرتبط با آن را زمینه ساز هویت سازی خواند. او ضمن ارائه نمونه هایی از تشکیل نهادهای تاریخی و نظریه پردازی توسط شخصیت های علمی و تاریخی کشور، بر ضرورت تشکیل نهادی چون کنگره ملی تاریخدانان تأکید کرد.

وی همچنین در بخش دیگر از سخنانش به انتقاد از مسئله بازنشستگی استادان برجسته تاریخ در دانشگاه ها پرداخت.

دکتر آزادگان عضو هئیت علمی گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی ضعف عمده را نگارش تاریخ کشور از سوی بیگانگان و ترجمه های مغلوط دانست. وی بر ضرورت به کارگیری زبان دوم و سوم در مطالعات تاریخی تأکید کرد.

در پایان نشست، تعدادی از دبیران آموزش و پرورش و به بیان مشکلات و دغدغه های خود در خصوص آموزش تاریخ پرداختند.

جلسه سخنرانی استادان پیشکسوت رشته تاریخ در ساعت 12.30 دقیقه پایان یافت.

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

نشست «بررسی عوامل تاریخی پیشرفت تمدن اسلام و ایران در دوره های معین» در کنگره تاریخدانان ایران

ششمین نشست کنگره تاریخدانان ایران به «بررسی عوامل تاریخی پیشرفت تمدن اسلام و ایران در دوره های معین» اختصاص یافت.

ششمین نشست کنگره تاریخدانان ایران به «بررسی عوامل تاریخی پیشرفت تمدن اسلام و ایران در دوره های معین» اختصاص یافت. این نشست ساعت14.30 روز چهارشنبه با ریاست دکتر علیمحمد ولوی برگزار شد.

رئیس انجمن ایرانی تاریخ در ابتدای نشست گفت: بحث توسعه و پیشرفت جزء بحث های اصلی جامعه و نظام ماست. به همین منظور و جهت تنظیم سند الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی مرکز الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت تشکیل شده است که اهداف زیر را دنبال می کند.

1) تعمیق و توسعه تفکر، تحقیق و نظریه پردازی درباره مبانی، شاخص ها و ابعاد گوناگون الگوی پیشرفت

2) ایجاد و حفظ فضای گفتمانی حول محور الگوی 

3) طراحی، تدوین و  پیشنهاد سند الگوی اسلامی ایرانی

این مرکز تاکنون 27 اندیشکده تشکیل داده است.

دکتر ولوی ابراز کرد: طبق هماهنگی صورت گرفته شده قرار است انجمن ایرانی تاریخ با تشکیل کارگروهی به موضوع بررسی زمینه ها، عوامل و موانع تاریخی پیشرفت تمدن اسلامی  بپردازد.

استاد دانشگاه الزهرا (س) سپس با ارائه توضیحی در ارتباط با تحولات فرهنگی و تمدنی تاریخ اسلام به منحنی فراز و فرود این تمدن اشاره کرد. وی گفت: منحنی فرهنگ و تمدن اسلامی با ظهور اسلام با شیب تندی شروع به رشد کرد، به طوری که در اواخر قرن اول هجری بصره – کانون تحولات علمی دنیای اسلام- هشتاد حلقه درسی برپا شد و استادان بزرگی که هریک مکتبی را نمایندگی می کردنددر این جلسات به تدریس اشتغال داشتند. وی برای نمونه از کسانی  چون: حسن بصری، معبد جهنی و واصل بن عطا نام برد.

دکتر ولوی در بخش دیگر سخنان خود ظهور اسلام را زمینه ساز تغییر و تحول در همه ساختارهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ‌دینی موجود دانست. به باور او توسعه انسانی، مهم ترین تحولی بود که رسول خدا(ص) ایجاد کرد. او توضیح داد که توسعه انسانی به این معناست که مردم بتوانند با اعتمادبه نفس استعدادهای خود را شکوفا کنند. در ادامه افزود: این اقدام رسول خدا (ص) در کنار ساختار شکنی باعث شد منحنی تمدن اسلامی به سرعت رو به بالا حرکت کند.

به گفته دکتر ولوی فاصله قرن دوم تاپنجم با کهکشانی از دانشمندان در عرصه های مختلف مواجه هستیم. این منحنی پیشرفت تا اواسط قرن چهارم در مسیر رشد قرار داشت. اما از این تاریخ به بعد شیب و سرعت حرکتش کاهش یافت و از اواسط قرن ششم دچار افت شد. او افزود: متاسفانه عواملی مسیر حرکت منحنی را معکوس کردند که این شیب رو به پایین، تا عصر حاضر همچنان ادامه یافته و اصل و اساس این امر را در بی توجهی به مفهوم توسعه انسانی و تعطیل شدن بسیاری از اصول و آموزه های اصیل اسلامی دانست.

دکتر ولوی سپس به انقلاب اسلامی اشاره کرد و خاطر نشان ساخت: پس از انقلاب اسلامی شرایطی فراهم شده که امکان شروع سیر صعودی حرکت فرهنگ و تمدن اسلامی وجود دارد و جامعه می تواند در  جهت رشد سریع و پایه ریزی رنسانس جدید اسلامی حرکت کند.

دکتر ولوی در پایان سخنان این بخش خود،  بحث ارائه شده را ناظر به کلیت فرهنگ و تمدن اسلامی دانست و بیان داشت: ممکن است در برخی از ادوار بعد نیز در برخی رشته ها و زمینه ها این منحنی را در حال رشد دید و بالعکس.او گفت: تمام این تحولات باید به دقت شناسایی و دلایل رشد با دقت از جنبه های مختلف اجتماعی، فرهنگی، ‌سیاسی واقتصادی و انسانی مورد توجه صاحب نظران قرار گیرد.

دکتر حاجی بابایی سخنران دیگر جلسه بود که به بحث پیرامون تأثیر توقف و تعطیل یا شکوفایی بعضی اصول اسلامی پرداخت. وی مشخصاً بر تأثیر اصل امر به معروف و نهی از منکر بر شکوفایی و افت تمدن اسلامی توجه کرد

استادیار گروه تاریخ دانشگاه اراک، امر به معروف و نهی از منکر را مقوم جامعه دانست و به بیان دستاورد تحقیق خود درباره بسامد کاربرد امر به معروف و نهی از منکر در عبارات خلفای سه گانه، بنی امیه و بنی عباس پرداخت و نتیجه گرفت:این عبارت تنها یکبار و آن هم در غیر معنای سیاسی خود در کلام این خلفا نمود یافته است. نامبرده این مسئله را ناشی از غلبه تفکر مرجئه  بر روح و جان جامعه دانست.

دکتر حاجی بابایی از دیگر سو مفهوم امر به معروف و نهی از منکر را از اختصاصات حرکت شیعیان در طول تاریخ معرفی کرد که منجر به ایجاد قیام های متعدد توسط آنان شده است.

پس از سخنرانی دکتر حاجی بابایی، دکتر ولوی با استناد به آیه ای از قرآن مجید، این مهم را وظیفه ای اجتماعی خواند. همچنین او گفت: براساس سیره نبوی و علوی، مهم ترین محل اجرای امر به معروف و نهی از منکر، مواجه با قدرت و حکومت هاست. وی ابراز کرد که در سه چهار قرن اول هجری که مصادف با انواع قیام ها بود، شاهد پیشرفت تمدن اسلامی می باشیم. اما با تعطیل شدن این قیام ها، شیب حرکت این منحنی رو به پایین گذاشت. به باور دکتر ولوی یکی از دلایل رکود رشد و تمدن اسلامی-ایرانی در تعطیل شدن احساس مسئولیت اجتماعی در رابطه با قدرت است. 

دکتر عمادالدین فیاضی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد شهرری، سخنان خود را چنین طرح کرد: تا قرن 17 میلادی، ایران و بیشتر کشورهای اسلامی از نظر فرهنگی چندان از قافله فرهنگ و تمدن بشری عقب نبودند. به بیان او تا دوره صفویه به این کشورها به دید کشورهای مستعمره نگاه نمی شد. اما در فاصله دو قرن 17 تا 19شکاف عمیقی پیش آمد و کشورها به دو دسته کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته تقسیم شدند.

او ضمن اشاره به برخی عوامل ظاهری چون عدم توجه به سلاح های آتشین و عدم توجه به نیروهای دریایی، گفت: رشد تعصبات و از بین رفتن روحیه آزاد اندیشی یکی از راهکارهای برون رفت از عقب ماندگی است.

وی با اشاره به پیشرفت علم و تکنولوژی در غرب ابراز داشت: می توان این تمدن و پیشرفت را اخذ کرد و آن را با مسائل فرهنگ، متون و روایات خود انطباق داد. او با این سخن بر بومی کردن علوم و اندیشه تأکید کرد.

دکتر علی صوفی، سخنان خود پیرامون علل پیشرفت تمدن اسلامی را به طور خلاصه در چند بحث توجه اسلام به عقلانیت، ساخت سیاسی و تشکیل حکومت و تسامح و آزاد اندیشی و دوری از تعصب عنوان کرد.

دکتر ولوی در تکمیل سخنان دکتر صوفی یکی دیگر از عوامل عدم رشد و پیشرفت فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی را در کنار عوامل بسیار دیگر متوجه صاحبان اندیشه و متفکران کرد و در این رابطه گفت: تا زمانی که عالمان و متفکران تیشه برنداشتند و به ریشه تناور فرهنگ و تمدن اسلام نتاختند، دیگر عوامل نتوانست مسیر رشد و فرهنگ تمدن اسلامی را کند یا متوقف کند. در این میان او به نقش دانشمندانی چون: امام محمد غزالی  اشاره کرد که در پرتو نبوغی که داشت، با نگارش آثاری چون احیاء علوم الدین، تهافه الفلاسفه زمینه ساز به حاشیه بردن گفتمان عقلانیت و در نتیجه فرهنگ و تمدن اسلامی شدند.

دکتر زارعی مهرورز، به تأثیر پدیده برچسب زنی و استفاده از عناوینی چون مزدکی گری و قرمطی گری در مواجه با رقبای کلامی و سیاسی و تأثیر آن بر فراز و فرود فرهنگ و تمدن اسلامی صحبت کرد.

سخنران دیگر جلسه آقای سیدحسین رضوی نیز با تأکید بر جایگاه علم و علم آموزی در پیشرفت فرهنگ و تمدن اسلامی، به بیان پیشینه ای از فراز و فرود علم آموزی در جامعه اسلامی پرداخت. 

دکتر ولوی در پایان گفت: این بحث بحث مقدماتی محسوب می شود و در باب عوامل پیشرفت تمدن اسلامی- ایرانی در دوره های مختلف، کارگروهی تشکیل خواهد شد و از همه صاحب نظران برای مشارکت در این کارگزوه دعوت به عمل آورد.

این جلسه پس از بیان دیدگاه ها و طرح پرسش های تعدادی از حاضران پیرامون موضوعات جلسه در ساعت 13 پایان یافت.

 لازم به توضیح  آنکه پس از پایان نشست های تخصصی روزانه نخستین کنگره تاریخدانان، اعضای حاضر به بازدید از مراکز تاریخی و دیدنی شهر همدان از جمله هگمتانه، مقبره ابوعلی سینا، مقبره باباطاهر عریان، گنجنامه و موزه تاریخ طبیعی  پرداختند.   

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

 

جلسه «مباحث نظری و روش شناسی در مطالعات تاریخ» در کنگره تاریخدانان ایران

جلسه «وضعیت مطالعات نظری و روش شناسی در مطالعات تاریخ» روز چهارشنبه مورخ 15 شهریور 1391 در ساعت 9 صبح در سالن شهید ایزدی دانشگاه بوعلی سینا برگزار شد. دکتر ولوی ریاست جلسه را برعهده داشت.

جلسه «مباحث نظری و روش شناسی در مطالعات تاریخ» روز چهارشنبه مورخ 15 شهریور 1391 در ساعت 9 صبح در سالن شهید ایزدی دانشگاه بوعلی سینا برگزار شد. دکتر ولوی ریاست جلسه را برعهده داشت. اعضای جلسه عبارت بودند از دکتر صفورا برومند، دکتر مجید حاجی بابایی، دکتر جهانبخش ثواقب، دکتر روح الله بهرامی.

دکتر ولوی در آغاز سخن، پژوهش در این رشته را دارای سه سطح خواند:الف) مطالعه ای که جهت نسبت سنجی میان دو متغیر انجام می گیرد. ب)مطالعه ای که برای نسبت سنجی انجام می گیرد و به آزمون فرضیه می پردازد ج) مطالعه ای که پس از آزمون فرضیات منجر به تولید نظریه می شود.

رئیس انجمن ایرانی تاریخ در ادامه سخنان خود به سنت های تاریخنگاری بومی کشور اشاره کرد و گفت: بسیاری از این روش هایی که امروزه غربی ها مطرح می کنند، در سنت های تاریخنگاری متقدمان خودمان با ادبیاتی متفاوت وجود دارد وبه علاقه مندان مباحث روشی توصیه کرد این پیشینه را مطالعه کنند و با اتکا به منابع بومی خود این روش ها را انتقال دهند.

دکتر صفورا برومند، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی به بیان یافته های خود پیرامون مسایل نظری مربوط به مطالعات تاریخ اجتماعی در ایران پرداخت.

او ضمن اشاره به گستردگی امکان مطالعه در زمینه تاریخ اجتماعی و اختصاص بخش عظیمی از سرفصلهای دروس رشته تاریخ به این موضوع، به نبود تعریف دقیقی از تاریخ اجتماعی اذعان کرد. او در ادامه افزود با وجود اینکه بسیاری از مورخان متقدم ما از جمله مسعودی، ابن جوزی و ابن خلدون اشاره هایی به مباحث نظری تاریخ اجتماعی کرده اند، اما تاکنون نظریه پرداز خاص تاریخ اجتماعی در ایران نداریم.

پس از این توضیحات این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی پیشینه ای از مطالعات تاریخ اجتماعی در کشورهای غربی را بیان کرد. او آغاز این مطالعات را از حدود قرن 17 و به صورت جدی قرن 19 و با ورود آنالیست ها به این حوزه دانست.

به بیان او در دهه 1960، موج دوم مطالعات تاریخ اجتماعی در غرب آغاز شد و  در دهه 1970 بعضی از مورخان به این باور رسیدند که اگر کسی آمار نداند نباید سراغ تاریخ برود و تاریخ اجتماعی را هرآنچه غیر از تاریخ سیاسی تعریف کردند.

دکتر برومند در ادامه عرایض خود اشاره ای به وضعیت مطالعات تاریخ اجتماعی در کشورهای همسایه ایران کرد و از آن میان از ترکیه و هند نام برد که به نوعی شاخه جدیدی از مطالعات تاریخ اجتماعی را به خود اختصاص داده اند و در ادامه و از اینکه کشوری مانند ایران با سابقه هفت هزار ساله تاریخ اجتماعی و تمدنی خود در عرضه چارچوبی برای این رشته ناموفق بوده است، ابراز تأسف کرد.

بنا به اظهارات دکتر برومند در اروپا به پژوهش و تحقیق در حوزه تاریخ اجتماعی توجه بسیاری می شود در حالیکه دانشجویان تاریخ ما حتی در مقطع دکتری هم کمتر به این مسئله می پردازند و از بین اساتید ما هم هیچ نظریه خاص یا راهکاری برای پرداختن به این موضوع وجود ندارد. وی افزود طرح مسئله ای در این موضوع صورت نگرفته و کم تجربه ترین اساتید برای تدریس این درس انتخاب می شوند.

پس از دکتر برومند دکتر حاجی بابایی، عضو هیئت علمی دانشگاه اراک به بیان سخنانی در خصوص مباحث نظری تاریخ پرداخت. او با رویکردی سلبی به بحث فرضیه در تاریخ پرداخت و اذعان داشت بنا به دلایلی معتقدیم در تاریخ چیزی به نام فرضیه وجود ندارد.

دکتر حاجی بابایی دوران کنونی را دوران بحران روش و روش های متعدد را ناقص و بدون متولی نامید و افزود پس از انقطاع از سنت های تاریخنگاری خود نتوانستیم به دوران جدید وارد شویم.

به گمان دکتر حاجی بابایی نظریه پردازی مربوط به سنت پوزیتیویسمی و علوم تجربی است و آن چیز که در تاریخ با آن مواجهیم پرسش و روش است. او تحمیل فرضیه در مطالعات تاریخی را تحت تأثیر و نفوذ علوم سیاسی و نیز سیطره رشته های فنی بر مدیریت جامعه عنوان کرد.

پس از پایان سخنان دکتر حاجی بابایی دکتر ولوی در مقابل ابراز کرد: اصولاً هر حوزه معرفتی سطوح مختلفی دارد که کارکردن در برخی از این سطوح نیازمند فرضیه است. اما زمانی که کار در سطح پیمایشی انجام می گیرد فرضیه سازی کاری بی معناست. دکتر ولوی همچنین به کاربست فرضیه در فقه و فقاهت اشاره کرد و فرضیه را گمانه زنی دانست که در این گمانه زنی اثبات یا رد آن ارزش یکسانی دارد.

دکتر ثواقب، استادیار دانشگاه لرستان، با اشاره به سابقه اندک مطالعات نظری تاریخ در کشور پیشنهاداتی برای ارتقای مباحث نظری ارائه داد: تقویت دروس مربوط  به مباحث نظری، ایجاد تولیت ویژه برای طراحی کتاب هایی در حوزه مطالعات نظری، ایجاد نشریه تخصصی در این زمینه، برگزاری همایش های ادواری از سوی صاحب نظران، ایجاد دبیرخانه  یا پژوهشکده مربوط به مطالعات نظری، ایجاد کتابخانه مطالعات نظری، ایجاد حلقه اتصال بین این مراکز با مراکز مشابه آن در خارج برای کسب تجارب، طرح آسیب های بدآموزی و بد تبینی مطالعات نظری تاریخ و تصویب این مطالعات در آموزش عالی از جمله این پیشنهادات بود.

این جلسه که به موازات جلسه «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش و پرورش» برگزار شده بود، با طرح پرسش و پاسخ در حدود ساعت 12 پایان یافت.

 

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

نشست «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش و پرورش» در دومین روز برگزاری کنگره تاریخدانان ایران

جلسه «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش و پرورش» از ساعت 12-9 روز چهارشنبه مورخ 91/6/15 در سالن شهید چمران دانشگاه بوعلی سینا برگزار شد.

جلسه «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش و پرورش» از ساعت 12-9 روز چهارشنبه مورخ 91/6/15 در سالن شهید چمران دانشگاه بوعلی سینا برگزار شد. ریاست جلسه با دکتر نصر الله صالحی بود، سخنرانان جلسه دکتر مجد، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد، دکتر مسعود جوادیان، کارشناس مسئول دفتر برنامه ریزی و تألیف کتب درسی، دکتر علی صوفی عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، دکتر عباس پرتوی مقدم، کارشناس گروه برنامه ریزی و تالیف کتب درسی بودند.

 دکتر مجد، عضو هیئت علمی دانشگاه آزا دبا اشاره به اهمیت روش در تدریس تاریخ، قدرت یک معلم را در برقراری تناسب میان رویکرد اتخاذ شده با شرایط کلاس عنوان کرد؛ وی از جمله این روش ها را نمایش فیلم و تصویر، مشارکت دادن دانش آموزان درامر تدریس، گردش علمی، شناخت امکانات تدریس، تناسب میان محتوای درسی و زمان اختصاص داده شده به آن، پاسخ به پرسش ها و رفع اشکالات دانش آموزان دانست.

دکتر مجد به نتیجه یکی از تحقیقات خود پیرامون آموزش تاریخ اشاره و ابراز داشت: این تحقیق نشان می دهد که رویکرد اغلب معلمان رفتارگرایی است. در این رویکرد معلم، محور و دانش آموز تابع او و عمده روش مبتنی بر سخنرانی و ارائه توضیح توسط معلم است. از دیگر نکات تحقیق این استاد دانشگاه آزاد نبود رابطه معنادار میان میزان تحصیلات و تحولات روشی در آموزش تاریخ بود.

نامبرده همچنین بیان کرد: معلمانی که دارای رویکرد ساختارگرایی هستند، بیشتر از سایرین کمک دانش آموزان را می طلبند و کلاس را با محوریت دانش آموزان اداره می کنند. در این رویکرد استفاده از وسایل آموزشی در مقایسه با رویکرد رفتارگرایی بیشتر است.

سخن پایانی دکتر مجد تأکید بر این مطلب بود که رویکردها هدف نیستند، بلکه وسیله ای برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان و لذت از کشف حقایق تاریخی هستند.

در ادامه دکتر صالحی ریاست این نشست، ضمن تأکید بر لزوم قرار دادن برنامه بازدیدهای تاریخی که آموزش تاریخ را از حالت ذهنی خارج وبه عینی گرایی نزدیک تر می سازد، بیان کرد: متاسفانه حتی معلمان خوب ما در آموزش دادن تابع الگوی مشخصی نیستند و در آموزش و پرورش هیج قاعده و چارچوب و نظام مشخصی برای آموزش تعریف نشده است.

دکتر مسعود جوادیان، کارشناس مسئول دفتر برنامه ریزی و تألیف کتب درسی، آموزش تاریخ را در سه ضلع اصلی: کتاب درسی، معلم و شرایط اجتماعی مورد توجه قرار داد. وی افزود اگر ضلعی قوت بیشتری داشته باشد، می تواند ضعف های دو ضلع دیگر را تحت تاثیر قرار دهد.

 وی در ادامه به توضیح مختصری درباره هریک از سه ضلع پرداخت و به مسئله نوشتار و سختی ساده نویسی اشاره کرد. او در توضیح دومین محور با اشاره به نقش معلم بیان داشت: اگر معلمی تخصص، انگیزه و علاقه و تکاپوی لازم را نداشته باشد و یا با امکانات آموزشی آشنا نباشد، شرایط لازم حتی برای تدریس بهترین کتاب هم تحقق نخواهد یافت وهمه زحمات مولف بر باد خواهد رفت.

توضیح پایانی دکتر جوادیان متوجه شرایط اجتماعی و معیشتی مناسب و داشتن روحیه سرشار از امید و نشاط در جامعه بود.

دکتر علی صوفی عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور به تضاد آموزش در آموزش و پرورش و دانشگاه اشاره کرد. به باور او گاهی حادثه یا چهره تاریخی که در دبیرستان مثبت نشان داده می شد، در دانشگاه 180 درجه متفاوت مطرح می شود. به گفته وی این تضاد کار آموزش را دشوارتر می کند.

مسئله دیگر از نظر دکتر صوفی استفاده از دبیران غیر متخصص و بی علاقه است که صرفاً برای اضافه کاری یا پرکردن ساعات آموزشی خود اقدام به تدریس تاریخ می کنند.

دکتر عباس پرتوی مقدم، کارشناس گروه برنامه ریزی و تالیف کتب درسی ضمن ابراز تشکر ازانجمن ایرانی تاریخ که از ابتدای تاسیس توجه زیادی به امر آموزش تاریخ در آموزش و پرورش کرده است، بیان داشت: ما در امر آموزش تاریخ با مشکلاتی عدیده ای مواجهیم. او به کژ تابی موجود در نقد آموزش تاریخ اشاره کرد. به گفته او  بسیاری از منتقدان اشکال عمده درباره کتاب های درسی به ویژه تاریخ معاصر را سیاست زدگی آن برمی شمرند. در حالیکه به گمان او همیشه این چنین نیست. کارشناس گروه برنامه ریزی و تالیف کتاب های درسی گفت: اصل معضل در تاریخ چیز دیگری است که اگر درک شود شاید مسئله سیاست زدگی کمرنگ تر جلوه کند.

دکتر پرتوی مقدم در بخش دیگر سخنان خود آغاز اصلاح را به نیازسنجی صحیح و پایان آن را به ارزشیابی صحیح مربوط دانست.

وی یکی از موارد مهم در اصلاح را یاری رساندن روش شناسان به مؤلفان در تدوین کتاب های تاریخی و پس از آن ایجاد توازن و تعادل در بخش های مختلف تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ذکر کرد. او سیاست زدگی در تاریخ را از تبعات توجه بیش از اندازه به تاریخ سیاسی عنوان کرد.

به بیان دکتر پرتوی مقدم کار در حوزه اجرا هم بسیار دشوار است. عمده تلاش معلمان بر انتقال اطلاعات تمرکز یافته است، در حالی که به باور ایشان اساس کار معلمان می بایست بر راهنمایی و هدایت، ایجاد انگیزه و علاقه و قرار دادن برنامه درسی به عنوان محور تدریس و ارزشیابی به جای کتاب درسی باشد.

آسیب دیگر از نظر کارشناس گروه برنامه ریزی و تألیف کتاب های درسی، توجه بیش از اندازه به جزییات و غفلت از فرایندها و چگونگی به وجود آمدن رخدادها و حوادث است.

جلسه «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش و پرورش» در ساعت 12 روز چهارشنبه مورخ 91/6/15 به کار خود خاتمه داد.

 

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

برگزاری نشست تخصصی «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش عالی» در اولین روز برگزاری کنگره تاریخدانان ایر

برگزاری نشست تخصصی «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش عالی» در اولین روز برگزاری کنگره تاریخدانان ایران

نخستین نشست تخصصی کنگره ملی تاریخدانان با موضوع «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش عالی» از ساعت 14.30 روز سه شنبه 14 شهریور در سالن شهید چمران دانشگاه بوعلی سینای همدان برگزار شد. ریاست این نشست را دکتر محسن بهشتی سرشت بر عهده داشت.

نخستین نشست تخصصی کنگره ملی تاریخدانان با موضوع «تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش عالی» از ساعت 14.30 روز سه شنبه 14 شهریور در سالن شهید چمران دانشگاه بوعلی سینای همدان برگزار شد.

ریاست این نشست را دکتر محسن بهشتی سرشت بر عهده داشت.

دکتر جهانبخش ثواقب، از دانشگاه لرستان و دکتر ابوالحسن فیاض انوش به عنوان سخنرانان این بخش به بیان دیدگاه های خود در خصوص وضعیت آموزش تاریخ در آموزش عالی پرداختند.

دکتر ثواقب ضمن بیان دیدگاه های خود درباره برگزاری کنگره تاریخدانان و چگونگی آن، پیرامون آموزش تاریخ در آموزش عالی با اتکا به بحث «تحول در علوم­انسانی» و به طور خاص کارگروه تحول و ارتقا در رشته تاریخ مطالبی ابراز کرد.

این عضو کارگروه تحول و ارتقا در رشته تاریخ، وظایف این کارگروه را آسیب شناسی رشته تاریخ در کشور در سطوح مختلف آموزشی، بررسی محتوای متون، برنامه ریزی آموزشی، کارآفرینی و جایگاه اجتماعی دانش آموختگان و مواردی از این قبیل دانست.

سپس او به محورهای کارگروه تحول و ارتقا و اموری که این کارگروه موفق به فعالیت در آن زمینه ها شده است، اشاره کرد.

دکتر فیاض انوش، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، تحول در آموزش تاریخ را در  سه شیوه: تحول روشمند و غیرارادی؛ تحول ارادی و برنامه ریزی شده و تحول اجتهادی و فرایندی امکان پذیر دانست و از آن میان تحول اجتهادی و فرایندی را تحولی واقع بینانه و منطقی نامید.

در پایان نشست تعدادی از استادان و افراد حاضر در جلسه به بیان دیدگاه ها و پرسش های خود درباره سخنان مطرح شده پرداختند. از جمله دکتر محمدرضا علم، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران مفهوم «تحول در علوم انسانی» را از زوایای مختلف مورد توجه قرار داد و به ابهام موجود در آن اشاره کرد؛ عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران ابراز کرد: تحول در علوم انسانی از سه منظر قابل بحث و بررسی است. اگر منظور از تحول، تحول در فرضیات، نظریات و تئوری ها باشد منجر به گزینش خواهد شد و فرضیه و تئوری ها بار ارزشی به خود خواهند گرفت. او بار معنایی دیگر این عبارت را تحول در آموزش علوم انسانی و در واقع مربوط به تکنیک های آموزشی و البته بی ارتباط به متن و محتوا دانست. دکتر علم بار معنایی سوم واژه تحول را مربوط به مورخان و محققان تاریخ دانست که صاحبان فرضیه هستند و بیان کرد که تحول در این بخش نیز با آئین نامه و دستورالعمل ناممکن است.

دکتر علم در بخشی از سخنان خود به آزاد نبودن و دربند بودن علم تاریخ اشاره کرد و همین امر  را موجب انزجار و دوری از تاریخ عنوان کرد. به گفته وی سیاستگزاران جامعه،متولیان رشته تاریخ،مولفان کتب ومتون تاریخی، مدیران سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه همگی در این امر موثرند.

این نشست در ساعت 17 به کار خود خاتمه داد و سپس اعضای حاضر برای بازدید از مراکز دیدنی و تاریخی شهر همدان سالن را ترک کردند.

لازم به توضیح است که دومین نشست کنگره تاریخدانان ایران با موضوع «تحلیل وضعیت پژوهش های تاریخی در ایران» با مدیریت جناب آقای دکتر شهرام یوسفی فر به موازات این نشست برگزار شد.

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

گزارش مراسم افتتاحیه نخستین کنگره تاریخدانان ایران

مراسم افتتاحیه نخستین کنگره ملی تاریخدانان ایران راس ساعت 8:30 دقیقه امروز 14 شهریور در سالن شهید چمران دانشکده علوم پایه دانشگاه بوعلی سینای همدان برگزار شد. این مراسم با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و پخش سرود ملی آغاز شد. دکتر خُتنلو

مراسم افتتاحیه نخستین کنگره ملی تاریخدانان ایران راس ساعت 8:30 دقیقه امروز 14 شهریور در سالن شهید چمران دانشکده علوم پایه دانشگاه بوعلی سینای همدان برگزار شد.

این مراسم با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و پخش سرود ملی آغاز شد. دکتر خُتنلو معاونت پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا ضمن خوشامدگویی به حضار و ابراز خوشحالی از تشکیل نخستین کنگره تاریخدانان در دانشگاه همدان به ارائه گزارش مختصری از پیشرفت های علمی و پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا پرداختند.

دکتر عطایی عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا و نماینده انجمن ایرانی تاریخ در این دانشگاه به ایراد سخنانی در زمینه مراحل برنامه ریزی برگزاری کنگره در استان همدان پرداختند.

بعد از سخنرانی مسئولان دانشگاه همدان، دبیر نخستین کنگره تاریخ دانان جناب آقای دکتر شهرام یوسفی فر ضمن ابراز خوشحالی از برگزاری چنین جلسه ای که به گفته ایشان «به منزله یک رخداد تلقی می شود»، سخنانی پیرامون دغدغه های برگزاری چنین کنگره ای و درباب روند اجرایی کنگره و موضوعات مطرح در نشست های پنج گانه کنگره و مقدمه سازی جهت برگزاری دومین کنگره تاریخ دانان ایران پرداختند. به بیان ایشان کنگره تاریخدانان در آینده می بایست به مرجع مطالعات ایرانشناسی و اسلام شناسی در جهان تبدیل شود.

جناب آقای دکتر ولوی رئیس هیئت مدیره انجمن ایرانی تاریخ نیز، در آغاز سخنان خود، تشکیل اولین کنگره تاریخدانان را تبریک گفتند و از پیشگامی همدان در برگزاری کنگره تقدیر کردند. ایشان برگزاری چنین جلساتی را مقدمه ای برای پر کردن خلأ ناشی از فقدان انسجام میان استادان، محققان و دانشجویان تاریخ دانستند. مراسم افتتاحیه نخستین کنگره تاریخدانان با سخنرانی دکتر ولوی پایان یافت.

نخستین کنگره ملی تاریخدانان ایران در دانشگاه بوعلی سینای همدان در حال برگزاری است. گزارش ادامه مراسم، طی اخبار آتی به اطلاع خواهد رسید.

منبع : انجمن ایرانی تاریخ

برنامه سه روزه کنگره ملی تاریخ دانان ایران در شهر همدان

 

 

برنامه­ های 3 روز کنگره

شامل رئوس برنامه های درنظر گرفته شده برای 3 روز کنگره است. سایر برنامه های جنبی در اطلاعیه های تکمیلی متعاقباً به اطلاع خواهد رسید

برنامه­ های 3 روز کنگره

روز اول: سه شنبه 14/6/1391

ساعت	عنوان برنامه
30/8- 10	مراسم افتتاحیه
30/10	پذیرایی
30/10- 12	سخنرانی استادان برجسته و پیشکسوت تاریخ در ایران
30/12-00/14	نماز، ناهار؛ استراحت
14- 17	نشست اول: تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش و پرورش
14- 17	نشست دوم: تحلیل وضعیت آموزش تاریخ در آموزش عالی
17 به بعد	گردش­های سیاحتی و تفریحی

روز دوم: چهارشنبه 15/6/1391

ساعت	عنوان برنامه
9-12	نشست سوم: تحلیل وضعیت پژوهش تاریخ در ایران
9-12	نشست چهارم: مباحث نظری و روش شناسی در مطالعات تاریخ
30/12-00/14	نهار، نماز، استراحت
14-17	نشست پنجم: بررسی مسائل صنفی تاریخ دانان ایران و اشتغال و کارآفرینی در رشته تاریخ
14-17	نشست ششم: موانع تاریخی رشد علمی در کشور (مورد دانش تاریخ)
17 به بعد	گردش­های سیاحتی و تفریحی

 

روز سوم: پنج شنبه 16/6/1391

ساعت	عنوان برنامه
9-12	1.سخنرانی­ های پایانی  2. تصویب آیین نامه­ های کنگره و  برنامه کنگره دوم  3.قرائت بیانیه پایانی کنگره 4. مراسم تجلیل از پیشکسوتان رشته تاریخ
30/12-00/14	نماز، ناهار؛ استراحت
14 به بعد	گردش­های سیاحتی و تفریحی

منبع : انجمن ایرانی تاریخ