تاریخ و بازار کار- معرفی یک مسیر شغلی: طراحی نمایشگاه
نویسنده: مرتضی میرحسینی
برای همۀ کسانی که به دنبال شغلی مناسب با روحیه و تواناییهایشان میگردند، شناخت بسترها و فرصتهای موجود در بازار کار ضروری است. انتخاب فرد برای آیندۀ شغلی خود از یک طرف به این شناخت و همچنین به توقعات و انتظاراتی که از خود دارد وابسته است و از طرف دیگر به محدودیتهای پیدا و پنهانی که خواه ناخواه برای او وجود دارد یا به وی تحمیل میشود. محدودیتها و اهمیت انکارنشدنی آنها به کنار، مسئلۀ ما در اینجا کمک به دانشآموختگان رشته تاریخ برای رسیدن به شناختی نسبی از بسترها و فرصتها است.
مقدمهای برای متن و طرح یک پرسش مهم
مشاغل فراوانی را که پیش روی یکی دانشآموختۀ دانشگاهی رشتۀ تاریخ است میتوان به دو دسته تقسیم کرد. یک دسته کارهایی مانند تدریس در مدرسه یا دانشگاهاند که به شکل فردی انجام میگیرند؛ بدین معنی که مدرس طبق برنامهریزیها، در روز و ساعت تعیینشده سر کلاس درس حاضر میشود و خودش به تنهایی سرفصل مشخصی را تدریس میکند. اما مشاغلی که در دسته دوم جای میگیرند کارهای فردی نیستند و به تنهایی انجام نمیشوند و وابسته به دیگراناند و تاریخآموخته فقط بخشی از کار را به عهده میگیرد و انجام میدهد مانند همکاری با یک گروه تحقیقاتی دربارۀ موضوع یا پروژهای خاص یا کار در یک شرکت خدماتی. نه این تقسیمبندی بدون عیب و ایراد است و نه مثالهایی که برای آن آورده شد همه چیز را روشن و تشریح میکند اما پیشنهاد میکنم به جای آنکه ذهن خودتان را درگیر نقایص این دستهبندی و مثالهایش کنید، به پرسشی که به دنبال آن در برخی ذهنها شکل میگیرد بیندیشید: اینکه «چه مجموعههایی وجود دارند که ما دانشآموختگان رشته تاریخ میتوانیم در آنها نقشآفرینی کنیم و این نقشآفرینی را به عنوان یک شغل یا حرفه برای خودمان ببینیم؟» میگویند ـ و البته ما هم میپذیریم ـ که این پرسش پاسخهای زیادی دارد و ما دانشآموختگان رشتۀ تاریخ از آمادگی لازم برای پذیرش نقشهای فراوانی برخورداریم. این یادداشت به بررسی «پاسخی از میان پاسخها» و معرفی یکی از نقشهای ممکن برای تاریخآموختگان میپردازد. اما قبل از آن ضروری است به این نکته هم اشاره کنم که این پیشنهاد (نیز مانند پیشنهادهای مشابه قبلی) از من نیست و یک مشاور شغلی خودساخته و موفق به نام جیمز مالوی (James Mulvey) به وجود این فرصت و چنین فرصتهایی فکر کرده و از امکان نقشآفرینی دانشآموختگان رشته تاریخ در آن سخن گفته است.
برگزاری نمایشگاه
هر روز در گوشه و کنار جهان نمایشگاههایی با موضوعات و اهداف مختلف برپا میشود. از نمایشگاه سالانه و بینالمللی «چای» در لاسوگاس امریکا (worldteaexpo) برای پیوند زدن میان آداب و رسوم قدیمی با دانش روز [۱] گرفته تا نمایشگاه صنعت چوب در آفریقای شمالی (Cairo WoodShow) برای بررسی و محک زدن و مقایسه پیشرفتهای این عرصه [۲] و حتی نمایشگاههایی محلی مثل عکسهای قدیمی از تاریخچه شهری کوچک که نوعی تجدید خاطره برای سالخوردگان و آشنایی با گذشته برای جوانترهای آن شهر محسوب میشود. تعداد نمایشگاهها آنقدر زیاد است که حتی تهیۀ فهرستی از مهمترینها بسیار وقتگیر و شاید ناممکن باشد. اما نمایشگاهها و عناوین مختلف و اهداف کوچک و بزرگ آن به کنار، در بسیاری از کشورها، شرکتها و مجموعههایی وجود دارند که در برپایی نمایشگاه به برگزارکنندگان کمک میکنند و بعد برای این کمک و باتوجه به اندازه و چگونگی همکاری، مبلغی از برگزارکننده دریافت میکنند. به عبارت سادهتر، خدمتی که این مجموعهها عرضه میکنند «کمک به برگزاری نمایشگاه» است. مثلاً گروه وِیو (VAVE) که ابتدا استارتآپی کوچک از دانشآموختگان معماری و طراحی و ارتباطات بود و رفتهرفته مشتریانی از کشورهای مختلف پیدا کرد و به نامی معتبر و مشهور تبدیل شد.[۳] یا گروه گالاگر و شرکا (Gallagher & Associates) که گروهی پیشتاز در برگزاری نمایشگاههای ترکیبی از دنیای واقعی و فضای مجازی است. [۴]
نیاز به دانشآموختگان رشته تاریخ؛ فرصتی برای نقشآفرینی و اثرگذاری
همۀ این اطلاعات مقدماتی را گفتم تا به اینجا برسم که چنین شرکتهایی، با توجه به حجم کارهایی که به عده میگیرند و کوچک یا بزرگ بودن خدماتی که ارائه میدهند و البته نوع نمایشگاههایی که برپا میکنند، به یک یا چند دانشآموختۀ توانمند و خوشفکر رشتۀ تاریخ نیاز دارند و بیش از هر مهارت دیگری به شناخت او از گذشته و توانایی او در پژوهش و جمعآوری اطلاعات مفید محتاج هستند. فرض کنید که خود شما به این شغل فکر میکنید و پیشنهاد مالوی را جالب و جذاب یا دستکم قابل تأمل و درخور توجه و قابل اعتنا میبینید. پس باید این را در ذهن داشته باشید که شرکتی که شما را به خدمت گرفته و وظیفۀ برگزاری نمایشگاهی را هم پذیرفته است انتظار دارد که «به گذشته بروید و آنچه را که امروز این نمایشگاه به آن نیاز دارد بیابید و جمعآوری کنید». مثلاً همان نمایشگاه محلی عکسهای تاریخی شهری کوچک را در نظر بگیرید؛ اینجا شما به عنوان یکی از اعضای تیم برگزاری، وظیفه دارید که هر آنچه را که دربارۀ گذشتۀ این شهر وجود دارد زیرورو و مجموعه بزرگی از اطلاعات تاریخی را جمع و تدوین کنید. برای هر عکسی که در این نمایشگاه عرضه میشود، به اطلاعات جالب و کمتر شنیده شده نیاز است و شما باید چنین اطلاعاتی را در گذشتۀ شهر و لابهلای خاطرات پیرها و اسناد آرشیوی مکتوب و غیرمکتوب جستجو کنید و تمام آنها را اگر هنوز موجود اند بیابید. سپس همۀ این یافتههای پراکنده و احتمالاً بینظم را منظم و مدون شده به کارفرمای خود عرضه کنید.
توضیحات تکمیلی و ارجاعات درون متن:
[۱] تصاویر و اطلاعات بیشتر درباره نمایشگاه سالانه «چای» لاسوگاس در سایت آن موجود است:
[۲] برای آشنایی بیشتر با این رویداد میتوانید به سایت زیر مراجعه بفرمایید:
[۳] البته در موفقیت این مجموعه، هم عامل خلاقیت و نبوغ مؤثر بود و هم بازاریابی حرفهای و تبلیغات موثر که بحث آن خارج از موضوع متن ما بود. برای آشنایی با مجموعه وِیو و نمونه کارهای آنها از سایت زیر استفاده کنید:
[۴] پیشنهاد میکنم برای درک بهتر علل و عوامل مؤثر در موفقیت و شهرت و اعتبار شرکت گالاگر و شرکا به سایت خودشان رجوع کنید:
http://www.gallagherdesign.com
منبع : سایت بردار