هویت ملی و دینی در کتب درسی تاریخ : با ارائه مقاله آقای رضوی با عنوان "حافظه تاریخی و همبستگی اجتماعی "نیم نگاهی بر ضعف کتاب درسی تاریخ معاصر ایران " آغاز گردید.رضوی با مطرح کردن نظریه صابر یازده فقدان و مخاطره در آموزش عمومی تاریخ در ایران را تهدید کننده ی حافظه تاریخی ، هویت ملی و احساس تعلق و همبستگی شهروندان ایرانی به گذشته تاریخی خود دانست. او مخاطرات برشمرده صابر را طرح وبا این سوال ادامه داد که آیا کتاب درس تاریخ معاصر ایران می تواند پاسخگوی این مخاطرات و چالش ها باشد؟ سپس کاستی ها و ضعف ها را مطرح کرد. مقاله دکتر بیگدلو " باز نمائی هویت نژاد آریائی در کتاب های درسی تاریخ در دوره پهلوی " بود .مو لفه های اساسی هویت در طی زمان و تحت تاثیر برخی حوادث و اندیشه ها دچار تغییر و دگرگونی می شوند.بیگدلی عرصه ی آموزش وپرورش رامهم ترین ابزاری دانست که گروه های فرادست جامعه از طریق آن کوشیده اند هویت مورد نظر خود را بر جامعه تحمیل کنند تا از آن طریق سلطه ی هژمونیک خود را بر جامعه حفظ کنند. "گفتمان هویت ملی در کتاب تاریخ معاصر ایران" مقاله آقای فیضی بود. او اشاره داشت که همبستگی ملی یکی از مولفه های پویائی جامعه است که در گرو تقویت گفتمان هویت ملی است و کتاب تاریخ معاصر می تواند در تقویت و برجسته کردن آن مقوله تاثیر گذار باشد ، در حالی که در تعریف جامع از هویت ایرانی نا موفق بوده است. سخنران دیگر خانم حر آبادی فراهانی با مقاله " وضعیت آموزشی درس تاریخ اقلیت های دینی در نظام آموزشی عصر پهلوی دوم "ابراز داشتند که اقلیت های دینی در عصر پهلوی دوم در آموزش درس تاریخ به استقلال نسبی دست یافته بودند. آخرین سخنران از این نشست آ قای موسی خان با مقاله ی "ایران در کتاب درس تاریخ آموزش و پرورش ارمنستان "بود. موسی خان به سابقه ی تاریخی ارمنستان و مشترکات آن با ایران در طول تاریخ اشاره کرد و از جایگاه ویژه درس تاریخ در دوره تعلیمات عمومی آن کشور سخن راند.از نظر وی هر گاه حضور ایران به استقلال ارمنستان کمک می کرد ایران به مثابه دوست و متحد آنان در کتا بها به تصویر کشیده شده است و هر زمان ایران استقلال ارمنستان را دچار مخاطره می ساخت به عنوان دشمن ومتجاوز برای ارامنه در کتاب های تاریخ توصیف شده است. در نشست بعد از ظهر در دو سالن موازی به تاریخ نگاری و تاریخ نگری در کتاب های درس تاریخ و روش های نوین آموزش تاریخ پرداخته شد. دکتر صیامیان ریاست نشست تاریخ نگاری را بر عهده داشتند.مقاله " چالش های تدریس تاریخ در دبیرستان ها و مراکز آموزش عالی ایران "توسط دکتر عسکرانی ارائه شد. ایشان به پیشینه تاسیس درس تاریخ در نظام تعلیم وتربیت ایران و رویکرد نخستین معلمان تاریخ از یک سو و آسیب شناسی وضعیت کنونی رشته تاریخ پرداختند و مراحلی را که درس تاریخ تا به امروز طی کرده برشمردند " بررسی میزان توجه به نمادها و مولفه های هویت ملی در بخش تاریخ کتاب های جدید التالیف مطالعات اجتماعی متوسطه اول" را آقای فتاحی ارائه دادند. نکته قابل توجه کتاب های درسی در تقویت عناصر هویت بخش ، باورهای ملی وبر انگیختن عرق ملی نقش اساسی دارند. نمادهای هویت ملی را که شامل پرچم ، سرود ملی ، جشن های ملی ، هنر ایرانی ، مکان های تاریخی و....را بر شمردندو اظهار داشتند که در کتاب مطالعات بخش تاریخ توجه متعادلی به این موضوعات نشده است. آقای احمدی اختیار مقاله "نحله های جدید تاریخ نگاری "را مطرح کردند.وی اظهار داشت که مهم ترین آفت های آموزش تاریخ در مدارس تکرار مطالب خشک وبی روح حوادث در قالب تاریخ نگاری سنتی است در حالی که بکارگیری نحله های جدیدی چون تاریخ محلی ، تاریخ شفاهی و تاریخ خرد این درس را برای فراگیران کاربردی تر و جذاب تر می کند ، بنابراین برای تدریس ثمر بخش وتاثیر گذار یکی از ضرورت های کار معلمان تاریخ آ شنائی با نحله های جدید تاریخ نگاری وبکارگیری آن در امر آموزش است. مقاله " ضرورت آموزش تاریخ شفاهی در مدارس ایران با تکیه بر نمونه طرح درس " را خانم توکلی قرائت کردند.تاریخ شفاهی به مثابه رویکرد و روشی نو در ثبت و ضبط تحولات تاریخ معاصر با استفاده از ابزار مصاحبه کاربرد دارد ومدارس با هدف مهارت افزائی دانش آموزان با استفاده از این رویکرد می توانند دریچه اموزشی جدیدی را بروی آنان باز نمایند. سپس دکتر صیامیان " آموزش تاریخ بر مبنای سیاست تاریخ ، اهمیت کار بست مولفه های رویکرد تاریخی در آموزش تاریخ "را مطرح کردند. اولین مقاله از نشست روش های نوین آموزش تاریخ " ادبیات نمایشی و نقش آن در آموزش تاریخ " توسط دکتر روز بهانی ارائه گردید. دکتر روزبهانی به آشنائی و استفاده از ادبیات نمایشی بخصوص نمایشنامه های تاریخی به عنوان یک ابزار آموزشی برای معلمان اشاره داشتند و ان را وسیله ای دیگر برای شناساندن تاریخ به دانش آموزان دانستند، که امکان افزایش دانش و قدرت تخیل و خلاقیت را در آنها افزایش خواهد داد. مقاله خانم گلستانی(کویر) " جایگاه فضای سایبری در یادگیری درس تاریخ ، مطالعه موردی دانش آموزان دوره دوم متوسطه دخترانه دکتر حسابی کرمان " بود.نکات مورد اشاره استفاده از گوشی های همراه و فضای اینترنتی که به کاهش میزان مطالعه مردم بخصوص نسل جوان منجر شده است. بررسی آماری موضوع مقاله با حضور 250 نفر از دانش آموزان مدرسه دخترانه دکتر حسابی کرمان در سال 1394 با استفاده از جدول کوکران ومورگان و با روش خوشه ای هدفمند انجام شده است .اطلاعات بدست آمده نشان می دهد که فضای مجازی جایگزین زمان مطالعه شده است . دانش آموزان به مطالب تاریخی این فضاها برای دست یابی به مطالبی که پشتوانه قوی از نظر تاریخی ندارد مراجعه کرده و سعی در اثبات یافته های خود دارند. "تحلیل محتوای کتاب تاریخ معاصر ایران بر مبنای روش ویلیام رومی"توسط خانم معماری ارائه شد.کتابها باید در دانش آموزان یادگیری فعال ایجاد کند .آیا کتاب تاریخ معاصر به صورت فعال تدوین شده است ؟براساس نظریه ویلیام رومی کتاب از سه منظر متن ، تصاویر و سوالات مورد بررسی قرار گرفته است .نتایج حاصله آن که کتاب حاضر از ضریب درگیری مطلوبی برای یادگیری دانش آموزان برخوردار نیست. دکتر ریحانی "تاریخ ایران وجهان (2) را بر اساس روش ویلیا م رومی تحلیل محتوا کرده بود.آخرین سخنران خانم مسلمی با مقاله ی " روش نوین آموزش تاریخ ، به نقشه های تاریخی و گردش های علمی" اشاره داشت باید درک بصری فراگیران را با استفاده از نقشه های تاریخی وگردشهای علمی افزایش داد تا تاریخ را از سطح حافظه ای خارج نمود .

منبع : انجمن ایرانی تاریخ